نباید تنها از خودروسازان انتظار ارتقا کیفیت داشت

به گزارش اکو ۳۶۵ و به نقل از ایسنا، هفته گذشته –  مسعود پزشکیان – در حساب شخصی خود در شبکه اجتماعی «ایکس» نوشت: «در جلسه هیئت دولت به خودروسازان اخطار دادم؛ اگر در یک بازه زمانی معقول موتور خودروها اصلاح نشود و مصرف سوخت به سطح قابل‌قبول نرسد، مجبور خواهیم بود در سیاست تخصیص ارز و صدور مجوز تولید بازنگری کنیم. در صورت نیاز، فناوری روز دنیا را خریداری کنید؛ دولت از این مسیر حمایت خواهد کرد.»

این اخطار رئیس جمهوری در کنار اعلام حمایت وی از خریداری تکنولوژی و فناوری روز دنیا برای توسعه صنعت خودروسازی کشور و همچنین حرکت به سمت خودروهایی با موتورهای کم مصرف لزوم حرکت جدی به سمت ارتقا قوای محرکه صنعت خودروسازی کشور را گوشزد می‌کند.

البته اقداماتی طی سال‌های گذشته برای برقی سازی ناوگان حمل و نقل صورت گرفت که به علت عدم وجود زیرساخت‌های مورد نیاز و همچنین عدم عرضه کافی خودروهای برقی، مقبولیت نیافت و بهتر است بگوییم یک تلاش ناموفق برای حرکت به سمت برقی سازی صنایع خودرو کشور بود.

با این حال، اینکه کدام گزینه مناسب شرایط امروز کشور است، نیازمند توجه به نظر کارشناسان و متخصصان این حوزه است.

برخی معتقدند تا زمانی که کیفیت سوخت کشور اصلاح نشود، نباید تنها از خودروسازان و قطعه سازان انتظار ارتقا استانداردهای لازم را داشت و حتی بسیاری از کارشناسان نمونه هایی از ایجاد نقص فنی در خودروها به علت سوخت بی کیفیت را ارائه داده‌اند.

از سویی برخی دیگر معتقدند که در شرایطی که برقی سازی ناوگان حمل و نقل کجدار و مریض پیگیری و در کنار آن زیرساخت‌های لازم برای فراگیر کردن خودروهای برقی و استفاده عمومی و اقتصادی وجود ندارد، بهتر آن است که به سمت استفاده و ساخت خودروهای هیبریدی به ویژه مدل‌های پلاگین هیبریدی حرکت کرد و بی شک این موضوع نقش بالایی در کاهش مصرف سوخت به ویژه در شهرهایی که با چالش آلودگی هوا نیز روبرو هستند، خواهد داشت.

در این رابطه، بابک صدرایی – کارشناس صنعت خودرو – در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به ابعاد پیرامونی عدم موفقیت صنایع خودروسازی کشور در حرکت به سمت برقی سازی این صنعت و عوامل اثرگذار بر این موضوع گفت: در کشور ما تا امروز، عمدتا خودروهای برقی در قالب برندهای لوکس آلمانی، ژاپنی و سایر برندهای معتبر وارد کشور شده‌اند که این خودروها معمولا به‌عنوان خودرو دوم و یا حتی سوم افراد متمکن خریداری می‌شوند و کاربری اصلی آن‌ها در شهر و برای استفاده روزمره است.

وی افزود: اما متاسفانه، تا امروز زیرساخت‌های عمومی شارژ شهری و بین‌شهری هنوز فراهم نشده و بیشتر مالکان این خودروها از شارژ خانگی استفاده می‌کنند که خود در مجتمع‌های مسکونی با چالش‌هایی همراه است و معمولا کسانی که در فضاهایی غیر از مجمتع های مسکونی زندگی می‌کنند بیشتر بستر و شرایط استفاده از این خودروها در کشور را دارند.

این کارشناس صنعت خودرو، خاطرنشان کرد: مسئله مهم‌تر، عدم وجود امنیت ذهنی در سطح عمومی نسبت به خودروهای برقی است. بسیاری از خانواده‌ها که خودرو برای آنان تنها وسیله رفت و آمد و سفرهای درون‌شهری و برون‌شهری است، حاضر نیستند اولین و تنها خودروی خود را برقی انتخاب کنند. چراکه، خودروهای برقی موجود عمدتا در بخش لوکس بازار و با قیمت‌های چند میلیارد تومانی عرضه شده‌اند و حتی خریداران این خودروها نیز معمولا در کنار آن یک خودرو بنزینی دیگر برای اطمینان خاطر دارند.

صدرایی در ادامه گفت: در بخش خودروهای اقتصادی و با قیمت متوسط، متاسفانه هیچ‌یک از نمونه‌های داخلی و وارداتی که از سوی خودروسازان کشور و سایر واردکنندگان عرضه شدند، نتوانسته‌اند موفقیت چشمگیری کسب کنند و دلیل اصلی آن نبود زیرساخت‌هایی بوده که مهم‌ترین آن شبکه شارژ عمومی است و در کنار آن ریسک بالایی را به همراه دارد.

وی با اشاره به سرمایه‌ای بودن خودرو در ایران، برعکس بسیاری از کشورهای جهان و ریسک افت قیمت خودروهای برقی گفت: یک عامل دیگر بر عدم استقبال از خودروهای برقی به صورت عمومی در کشور ما اثر گذار است، مسئله افت قیمت خودروهای برقی است. به دلیل پیشرفت سریع فناوری باتری در خودروهای برقی، معمولا این مدل خودروها، افت قیمت بیشتری نسبت به خودروهای بنزینی را تجربه می‌کنند؛ برای مثال، اگر امروز خودرویی برقی با پیمایش ۴۰۰ کیلومتر عرضه شود، سال بعد مدل ۶۰۰ کیلومتری همان خودرو وارد بازار می‌شود و ارزش اقتصادی نسخه قبلی به شدت کاهش پیدا می‌کند و این موضوع حتی در بازارهای پیشرفته اروپا و آمریکا نیز مشاهده شده و این در حالی است که خودرو در ایران برخلاف بسیاری از کشورهای دنیا، یک محصول و کالای کاملا سرمایه‌ای است.

این کارشناس صنعت خودرو تصریح کرد: بنابراین از آنجایی که خودرو برای بسیاری از مردم ایران یک کالای سرمایه‌ای محسوب می‌شود، این افت قیمت می‌تواند نگرانی‌های خریداران را افزایش دهد. علاوه بر آن، مشکلات تامین برق و احتمال افزایش قابل توجه تعرفه‌های برق نیز باعث می‌شود که اعتماد عمومی نسبت به خرید خودروهای تمام‌برقی کمتر شود.

صدرایی در ادامه به لزوم جایگزینی موتورها و خودروهای هیبریدی به جای خودروهای تمام بنزینی اشاره کرد و گفت: با توجه به شرایطی فوق که عدم وجود زیرساخت برای استفاده عمومی از خودروهای برقی مهمترین عوامل آن است، امروز، به نظر می‌رسد گزینه مناسب‌ برای ایران، توسعه خودروهای هیبریدی و به‌ویژه مدل‌های HEV و Plug-in Hybrid است.

وی افزود: در کشورهای با مسافت‌های طولانی مانند ایران، آمریکا و کانادا، خودروهای تمام‌برقی کمتر مورد استقبال قرار می‌گیرند، چراکه نیازمند زیرساخت های گسترده در پهنه جغرافیایی کشور است؛ موضوعی که در شرایط امروز اقتصادی ایران امکان‌پذیر نیست و تنها بر روی کاغذ مانده در فضایی واقعی قابلیت اجرایی شدن ندارد.

این کارشناس صنعت خودرو تاکید کرد: بنابراین خودورهای هیبریدی در شرایط فعلی بهترین و مناسب‌ترین گزینه هستند و در کاهش مصرف سوخت حمل و نقل نقش مهمی دارند، بنابراین پیشنهاد می‌شود که خودروسازان داخلی با همکاری شرکت‌هایی که محصولات اقتصادی تولید و تجربه موفقی در توسعه فناوری هیبرید دارند به سمت طراحی و تولید چند موتور ملی هیبریدی حرکت کنند. برای مثال، چین می‌تواند گزینه مناسبی برای این مدل همکاری باشد و تقریبا در شرایط تحریمی امروز، امکان همکاری آنها قابل تصورتر از دیگر کشورها است.

صدرایی گفت: این رویکرد ریسک کمتری برای دولت و مردم دارد و می‌تواند با مشوق‌های مالیاتی، کاهش عوارض و برنامه‌ریزی منسجم، به تدریج جایگزین بخشی از ناوگان پرمصرف سوخت شود.

وی در پایان تاکید کرد: اگر دولت واقعا قصد اصلاح صنعت خودرو را دارد، لازم است با جدیت و بدون ملاحظات، خودروسازان را ملزم کند که موتورهای قدیمی، پرمصرف و کم‌بازده را کنار گذاشته و با سرمایه‌گذاری هدفمند، به سمت تولید موتورهای جدید، کم‌مصرف و هیبریدی حرکت کنند. چنین اقدامی هم به محیط زیست و هم به کاهش مصرف سوخت کشور کمک خواهد کرد.